Σύμφωνα με το άρθρο 1666 ΑΚ σε δικαστική συμπαράσταση υποβάλλεται ο ενήλικος: 1. Όταν λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής  ή λόγω σωματικής αναπηρίας αδυνατεί εν όλω ή εν μέρει να φροντίζει μόνος για τις υποθέσεις του, 2. Όταν, λόγω ασωτίας, τοξικομανίας ή αλκοολισμού, εκθέτει στον κίνδυνο της στέρησης τον εαυτό του, το σύζυγό το, τους κατιόντες του ή τους ανιόντες του. 

Στις κατηγορίες αυτές περιλαμβάνονται ενδεικτικά, πρόσωπα που μπορεί να πάσχουν από βαρύ οργανικό ψυχοσύνδρομο , διαταραχή λόγου, προσανατολισμού, σύγχυση προσώπων και καταστάσεων , εμφανή απώλεια μνήμης κλπ, ώστε τα άτομα αυτά να μην μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν και να είναι αναγκαία η επίβλεψή τους από τρίτο κατάλληλο πρόσωπο  , το οποίο θα προβαίνει σε όλες τις αναγκαίες συναλλακτικές πράξεις,  που τα ως άνω άτομα δεν δύνανται να διενεργούν από μόνα τους( πχ. Απογραφή συνταξιούχου, εκμίσθωση ακινήτων , συναλλαγές με Τράπεζες, ΔΟΥ κλπ).

 Η υποβολή σε δικαστική συμπαράσταση αποφασίζεται από δικαστήριο, ύστερα από αίτηση του ίδιου του πάσχοντος ή του συζύγου του, εφόσον υπάρχει έγγαμη συμβίωση, ή των γονέων ή των τέκνων του ή του Εισαγγελέως ή και αυτεπαγγέλτως. Προσοχή!! Όταν το πρόσωπο πάσχει αποκλειστικά από σωματική αναπηρία, το δικαστήριο αποφασίζει μόνο ύστερα από αίτηση του ίδιου. Αρμόδιο καθ’ ύλην δικαστήριο για τη θέση του πάσχοντος σε δικαστική συμπαράσταση είναι το Μονομελές Πρωτοδικείο (ΚΠολΔ 740 παρ. 1, 801 παρ. 1). Αρμόδιο κατά τόπο δικαστήριο είναι το δικαστήριο του τόπου της συνήθους διαμονής του πάσχοντος (ΚΠολΔ 801 παρ. 1).

               Αντίγραφο της αίτησης με τη σημείωση για τον προσδιορισμό της δικασίμου πρέπει να κοινοποιείται στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών της περιφέρειας του δικαστηρίου (ΚΠολΔ 748 παρ. 2) και στην αρμόδια κοινωνική υπηρεσία (ΚΠολΔ 796 παρ. 3). Κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 54 του Ν. 2447/96, εκδόθηκε το Π.Δ. 250/99, όπου σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 1, ο συντονισμός των αρμοδιοτήτων κοινωνικής υπηρεσίας, οι οποίες αναφέρονται στο θεσμό του δικαστικού συμπαραστάτη, ανήκει στα Κέντρα Ψυχικής Υγείας των νομών, σε όσους δε νομούς λειτουργούν περισσότερα του ενός, το κάθε Κέντρο θα έχει το συντονισμό και την εποπτεία για την περιοχή ευθύνης του. Επίσης στη δίκη για την υποβολή ενός προσώπου σε δικαστική συμπαράσταση, διατάσσεται υποχρεωτικώς η κλήτευση του ίδιου (ΚΠολΔ 802 παρ. 2).

          Με το δικόγραφο της αιτήσεως ζητάται η υποβολή του προσώπου σε καθεστώς δικαστικής  συμπαράστασης και ο διορισμός δικαστικού συμπαραστάτη καθώς επίσης και ο ορισμός εποπτικού συμβουλίου 3 εώς 5 προσώπων, συνήθως συγγενών του συμπαραστατουμένου, οι οποίοι και θα ασκούν ενσυνείδητα τα καθήκοντά τους, κατά δε το άρθρο 1681 Α.Κ. τα αποτελέσματα της δικαστικής συμπαράστασης αρχίζουν αφότου δημοσιευθεί η σχετική απόφαση ενώ για την έναρξη του λειτουργήματος του δικαστικού συμπαραστάτη απαιτείται τελεσιδικία της απόφασης που τον διορίζει.